Mishnaic Hebrew
Mishnaic Hebrew is any of the Hebrew dialects found in the Talmud, except for direct quotations from the Hebrew Bible. The dialects can be further subdivided into Mishnaic Hebrew proper (also called Tannaitic Hebrew, Early Rabbinic Hebrew, or Mishnaic Hebrew I), which was a spoken language, and Amoraic Hebrew (also called Late Rabbinic Hebrew or Mishnaic Hebrew II), which was a literary language only.
The Mishnaic Hebrew language or Early Rabbinic Hebrew language is one direct ancient descendant of Biblical Hebrew as preserved by the Jews after the Babylonian captivity, and definitively recorded by Jewish sages in writing the Mishnah and other contemporary documents. It was not used by the Samaritans, who preserved their own dialect, Samaritan Hebrew.
A transitional form of the language occurs in the other works of Tannaitic literature dating from the century beginning with the completion of the Mishnah. These include the halachic Midrashim (Sifra, Sifre, Mechilta etc.) and the expanded collection of Mishnahrelated material known as the Tosefta (אתפסות). The Talmud contains excerpts from these works, as well as further Tannaitic material not attested elsewhere; the generic term for these passages is Baraitot. The dialect of all these works is very similar to Mishnaic Hebrew.
Historical occurrence
Mishnaic Hebrew is found primarily from the 1st to the 4th centuries of the Christian Era, corresponding to the Roman period after the destruction of the Temple in Jerusalem. Also called Tannaitic Hebrew or Early Rabbinic Hebrew, the dialect is represented by the bulk of the Mishnah (הנשמ, published around 200) and
the Tosefta within the Talmud, and by some of the Dead Sea Scrolls, notably the Copper Scroll, and the Bar Kokhba Letters. Dead Sea Scrolls Archaeologist Yigael Yadin mentions that 3 Bar Kokhba documents he and his team found at Nahal Hever are written in Mishnaic Hebrew. But Yadin mentions that it was Bar Kokhba who revived Hebrew language and made Hebrew the official language of the state during Bar Kokhba revolt (132135 AD). Yigael Yadin also noticed the shift from Aramaic to Hebrew during the time of Bar Kokhba revolt—in his book Bar Kokhba: The Rediscovery of the Legendary Hero of the Last Jewish Revolt Against Imperial Rome, Yadin notes, "It is interesting that the earlier documents are written in Aramaic while the later ones are in Hebrew. Possibly the change was made by a special decree of Bar Kokhba who wanted to restore Hebrew as the official language of the state" (page 181). In Book "A Roadmap to the Heavens: An Anthropological Study of Hegemony among Priests, Sages, and Laymen (Judaism and Jewish Life)" by Sigalit BenZion (Page 155), Yadin remarked: "it seems that this change came as a result of the order that was given by Bar Kokhba, who wanted to revive the Hebrew language and make it the official language of the state."
Within a century after the publication of the Mishnah, Mishnaic Hebrew began to fall into disuse as a spoken language. The Babylonian Gemara (ארמג, circa 500), as well as the earlier socalled Jerusalem Talmud published between 350 and 400, generally comment on the Mishnah and Baraitot in Aramaic. Nevertheless, Hebrew survived as a liturgical and literary language in the form of later Amoraic Hebrew, which sometimes occurs in the Gemara text.
Mishnaic Hebrew developed under the profound influence of spoken Aramaic in all spheres of language, including phonology, morphology, syntax and vocabulary.
Phonetics
Many of the characteristic features of Mishnaic Hebrew pronunciation may well have been found already in the period of Late Biblical Hebrew. A notable characteristic distinguishing it from Biblical Hebrew of the classical period is the spirantization of postvocalic stops (b, g, d, p, t, k), which it has in common with Aramaic.
A new characteristic is that final /m/ is often replaced with final /n/ in the Mishna (see Bava Kama 1:4, "ןידעומ"), but only in agreement morphemes. Perhaps the final nasal consonant in these morphemes was not pronounced, and instead the vowel previous to it was nasalized. Alternatively, the agreement morphemes may have changed under the influence of Aramaic.
Also, some surviving manuscripts of the Mishna confuse guttural consonants, especially (א) (a glottal stop) and 'ayin (ע) (a voiced pharyngeal fricative). That could be a sign that they were pronounced the same in Mishnaic Hebrew.
Grammar
The grammar of Mishnaic Hebrew displays various changes from Biblical Hebrew, of which some appear already in the Hebrew of the Dead Sea Scrolls. Some, but not all, are retained in Modern Hebrew.
For the expression of possession, Mishnaic Hebrew mostly replaces the Biblical Hebrew status constructus with analytic constructions involving לש 'of'.
Missing in Mishnaic Hebrew is the conversive vav.
Past is expressed using the same form as in Modern Hebrew. For example (Pirkei Avoth 1:1): "לביק השמ יניסמ הרות". ("Moses received the Torah from Sinai".)
Continuous past is expressed using the present tense of to be, unlike Biblical but like Modern Hebrew. For example (Pirkei Avoth 1:2): "רמוא היה אוה" ("He often said".)
Present is expressed using the same form as in Modern Hebrew, i.e. using the participle (ינוניב). For example (Pirkei Avoth 1:2): "דמוע םלועה םירבד השולש לע". ("The world is sustained by three things", lit. "On three things the world stands")
Future can be expressed using דיתע + infinitive. For example (Pirkei Avoth 3:1): "ןיד ןתיל דיתע התא ימ ינפלו ןובשחו". However, unlike Modern Hebrew, but like contemporary Aramaic, the present active participle can also express the future. It mostly replaces the imperfect (prefixed) form in that function.
The imperfect (prefixed) form, which is used for the future in modern Hebrew, expresses an imperative (order), volition or similar meanings in Mishnaic Hebrew. For example, (Pirkei Avoth 1:3): ",רמוא היה אוה ברה תא ןישמשמה םידבעכ ויהת לא" ("He would say, don't be like slaves serving the master...", lit. "...you will not be..."). In a sense, one could say that the form pertains to the future in Mishnaic Hebrew as well, but it invariably has a modal (imperative, volitional, etc.) aspect in the main clause.
Medieval Hebrew has many features that distinguish it from older forms of Hebrew. These affect grammar, syntax, sentence structure, and also include a wide variety of new lexical items, which are usually based on older forms.
In the Golden age of Jewish culture in the Iberian Peninsula important work was done by grammarians in explaining the grammar and vocabulary of Biblical Hebrew; much of this was based on the work of the grammarians of Classical Arabic. Important Hebrew grammarians were Judah ben David Hayyuj and Jonah ibn Janah. A great deal of poetry was written, by poets such as Dunash ben Labrat, Solomon ibn Gabirol, Judah haLevi, David Hakohen and the two Ibn Ezras, in a "purified" Hebrew based on the work of these grammarians, and in Arabic quantitative metres (see piyyut). This literary Hebrew was later used by Italian Jewish poets.
he need to express scientific and philosophical concepts from Classical Greek and Medieval Arabic motivated Medieval Hebrew to borrow terminology and grammar from these other languages, or to coin equivalent terms from existing Hebrew roots, giving rise to a distinct style of philosophical Hebrew. Many have direct parallels in medieval Arabic. The Ibn Tibbon family, and especially Samuel ben Judah ibn Tibbon were personally responsible for the creation of much of this form of Hebrew, which they employed in their translations of scientific materials from the Arabic. At that time, original Jewish philosophical works were usually written in Arabic, but as time went on, this form of Hebrew was used for many original compositions as well.
Another important influence was Maimonides, who developed a simple style based on Mishnaic Hebrew for use in his law code, the Mishneh Torah. Subsequent rabbinic literature is written in a blend between this style and the Aramaized Rabbinic Hebrew of the Talmud.
By late 12th and early 13th centuries the cultural center of Mediterranean Jewry was transferred from an Islamic context to Christian lands. The written Hebrew used in Northern Spain, Provence (a term for all of the South of France) and Italy was increasingly influenced by Latin, particularly in philosophical writings, and also by different vernaculars (Provençal, Italian, etc.). In Italy we witness the flourishing of a new
genre, ItalianHebrew philosophical lexicons. The Italian of these lexicons was generally written in Hebrew characters and are a useful source for the knowledge of Scholastic philosophy among Jews. One of the earliest lexicons was that by Moses b. Shlomo of Salerno, who died in the late 13th. century; it was meant to clarify terms that appear in his commentary on Maimonides' Guide of the Perplexed. Moses of Salerno's glossary was edited by Giuseppe Sermoneta in 1969. There are also glossaries associated with Jewish savants who befriended Pico della Mirandola. Moses of Salerno's commentary on the Guide also contains Italian translations of technical terms, which brings the Guide's Islamicinfluenced philosophical system into confrontation with 13thcentury Italian scholasticism.
Hebrew was also used as a language of communication among Jews from different countries, particularly for the purpose of international trade.
Mention should also be made of the letters preserved in the Cairo geniza, which reflect the Arabic influenced Hebrew of medieval Egyptian Jewry. The Arabic terms and syntax that appear in the letters constitute a significant source for the documentation of spoken medieval Arabic, since Jews in Islamic lands tended to use colloquial Arabic in writing rather than classical Arabic, which is the Arabic that appears in Arabic medieval sources.
برای شناخت معنی شناسی باید ابتدا بدانیم مطالعه علمی چیست ؟
زبان شناسان از هر منظری که به زبان بنگرند در این نکته متفق القول اند که مطالعه علمی در این دانش توصیف پدیده های زبانی در چار چوب یک نظام بدون هر پیش انگاری است . این توصیف چنان باید باشد ه بتوان صحت و سقم آن را محک زد.
شاخه های معنی شناسی:
1- معنی شناسی فلسفی : بخشی از مطالعه فلسفی زبان را تشکیل میدهد . این گونه معنی شناسی سابقه طولانی دارد و برحسب منابع موجود به قرن 4 ه.ق و آرای افلاطون در رساله های کراتیلوس و لاخس باز میگردد.
2- معنی شناسی منطقی : بخشی از منطق ریاضی است و بر حسب دیدگاه های بولزانو- مزگه – تاسکی – گودل – زبان را ابزاری برای صحبت در باره جهاز خارج از زبان در نظر میگیرد و سعی بر ان است با توجه به موقعیت جهان خارج صحت و سقم جملات زبان تعیین شود.( رهیافتی اجاعی )
3- معنی شناسی زبانی : این د انش زبان شناسی نخستین بار از سوی (برال) معرفی شد . در معنی شناسی زبانی توجه معطوف بر خود زبان است و با مطالعه معنی به دنبال کشف چگونگی عملکرد ذهن انسان در درک معنی از طریق زبان است و در اصل باز نودهای ذهن آدمی را باز می کارد . این شیوه را رهیافتی باز نمودی مینامند. کدام معنی ؟ باید تکلیف خواننده در این که در معنی شناسی به کدام معنی یا معانی توجه بشود روشن باشد فرض کنید شخصی که زبان فارسی را به طور کامل بلد نیست از ما بپرسد صندلی چیست؟ و ما هم زبانی جز زبان فارسی بلد نیستیم در این شرایط دو امکان برای توضیح معنی صندلی پیش رو خواهیم داشت.1- استفاده از زبان 2- استفاده از جهان خارج از زبان ما میتوانیم با استفاده از واژه های دیگری از زبان فارسی معنی صندلی را توضیح د هیم . همین کار در فرهنگی لغت یک زبانی نیز انجام میشود. یعنی به کمک نشانه های دیگر سعی میکنند تا معنی نشانه ای را توضیح دهند ولی ما میتوانیم از جهان خارج از زبان نیز استفاده کنیم . مثلا"تصویر یک صندلی را بکشیم و به این شخص نشان دهیم ، یا صندلی را از نزدیک معرفی کنیم ، یا با دست در فضا شکل صندلی را ترسیم کنیم و ادای این را در آوریمکه مثلا روی صندلی می نشینیم. ولی همیشه مسئله به این سادگی نیست . مثلا" اگر کسی بپرسد اژدها چیست؟ امکان اشاره به چیزی که در جهان خارج برای ما وجود نخواهد داشت البته میتوانیم برایش مار بزرگی نقاشی کنیم که از دهانش آتش در می آید و بال هم دارد. ولی اگر بپرسد : وجدان چیست؟ در چنین شرایطی مجبوریم فقط از زبان استفاده کنیم زیرا نه تصویری از وجدان نمی توان کشید و نه به چیزی در جهان خارج اشاره کرد.
معانی معنی شناسی:
1- معنی درون زبانی
2- معنی برون زبانی چند نوع دیگر معنی ها و معنی که به کمک علامت نشان میدهیم:
1- چراغ قرمز به معنی ایست 2- حلقه در انگشت به معنی ازدواج کرده 3- دود به معنی آتش 4- عطسه به معنی صبر 5- چه قدر تشنه ام به معنی یک لیوان آب میخواهم این معنی ها تمامی ندارد و هر چیزی ، هر واژه ای و هر جمله ای معانی مختلفی دارد.
ما چگونه میتوانیم با هم ارتباط ایجاد کنیم ؟ موقعیت ها ، سنت ها ، روابط ، شرایط و آداب و رسوم و حتی خاطرات معانی را تغییر می دهد.
یک گل سرخ در گل فروشی همان گل سرخ است اما اگر به کسی تقدیم شودکه فقط یک گل سرخ نمیباشد.
در اینجا کدام معنی ( معنی شناسی ) مطرح میگردد؟ آنچه در محدوده دانش معنی شناسی مورد مطالعه قرار میگیرد صرفا معنی درون زبانی است و زبان نیز در این محدوده همانا زبان خودکار است یعنی زبانی که به صورت روزمره برای ایجاد ارتباط همگانی به کار میرود پس: درمعنی شناسی به آن معانی ای توجه میگردد که بتوان از درون زبان دریافت و نیازی به داشتن اطلاعاتی خارج از زبان نباشد. اگر از متخصص آوا شناسی بپرسیم که کدام واحد یا واحدهای زبان را مورد نظر دارد پس جواب میدهد: آوا اگر از متخصص صرف در مورد همین واحدها پرس و جو کنیم پاسخ میدهد:تکواژ و واژه . متخصص واج شناسی با گفتن واج و متخصص نحو با گفتن جمله تکلیف کار را معلوم میکند. ولی متخصص معنی شناسی با کدام واحد ها سر و کار دارد؟ مسلما" تکواژ به عنوان کوچکترین واحد معنی دار زبان یکی از واحد های کار اوست و حاصل جمع معنی آنها میتواند معنی واژه یا جمله را روشن کند. مثال : سردرد – کتابخانه – من رفتم با دانستن معنی های تکواژ سر و درد میتوان معنی سردرد را حدس زد.
پس معنی شناسی به واحد های بزرگتر از تکواژ یعنی واژه نیازمند است تا بتواند معنی گاوصندوق – چشم زخم – نمک گیر در این مثال ها معنی تکواژ ما را به معنی واژه نمیرساند عامل دیگری که در معنی دخالت دارد : تکیه کرم با تکیه بر هجای دوم ---- به معنای بخشش کرم با تکیه بر هجای اول ---- به معنای کر هستم با تغییر جایگاه تکیه معنی تکواژ یا واژه تغییر میکند
مثال : مردی – سردست – جا افتاده
تغییرجایگاه تکیه در جمله هم همین نقش را ایفا میکند:
کامبیز – میخواست – شیرینی – بخره
1- کسی غیر از کامبیز نمی خواست شیرینی بخرد.
2- کامبیز نمیخواست چیزی دیگر غیر از شیرینی بخرد.
3- کامبیز کار دیگری نمیخواست انجام دهد مگر خریدن شیرینی.
4- تکیه بر ( می ) می خواست ----- کامبیز آخر شیرینی نخرید.
نقش آهنگ نیز در استنباط معانی مختلف کمتر از نقش تکیه نیست. عوامل دیگر در تغییر معنی و استنباط معنی:
1- ریتم بخشیدن به جمله 2- سرعت در گفتار 3- شدت صدا عوامل غیر زبانی: چشمک زدن ، خندیدن ، کج نگاه داشتن سر ، بالا انداختن ابرو
واحد های مطالعه معنی:
1- واحد های زیر زنجیری (تکیه - آهنگ – صدا )
2- واحدهای پیرا زبانی (شدت صدا – سرعت در گفتار)
3- واحدهای برون زبانی (حرکات بدن)
پس میتوان گفت: تحلیل معنی در سطح واژه و تحلیل معنی در سطح جمله را هدف اصلی معنی شناسی زبانی در نظر گرفت. معنی شناسی و نشانه شناسی معنی شناسی را مطالعه انتقال معنی از طریق زبان می دانیم اما در این میان دانش عامی وجود دارد که معنی شناسی تنها بخشی از آن را تشکیل میدهد که نشانه شناسی است . نشانه شناسی کلا دانش درک معنی است و مسلما" معنی زبان شناسی بخش کوچکی از آن است.
طبقه بندی نشانه شناسی از دیدگاه پیرس
1- شمایل : نشانه ای که بین صورت و معنی اش نوعی شباهت صوری وجود دارد که نشانه تصویری هم نام دارد. مثلا" نقاشی یک صورت که به صاحب آن صورت دلالت دارد .
2- نمایه : نشانه ای که میان صورت و معنی اش نوعی رابطه علی وجود دارد که نشانه طبیعی هم نام دارد . مانند : دود که نشانه آتش است یا حرارت بالا که نشانه تب است.
3- نماد : نشانه ای که میان صورت و معنی اش رابططه قراردادی وجود دارد. مانند : چراغ قرمز به معنی ایست . نشانه های زبانی به دلیل ماهیت قراردادی شان بخشی از نمادها را تشکیل می دهد. جایگاه معنی شناسی در زبان شناسی الگوهایی برای زبان شناسی معرفی میگردد که الگویی را برای دستور در نظر میگیرند که از سه بخش واج ، نحو و معنی شناسی تشکیل میشود. این نگرش مبتنی بر این اعتقادات که انسان ها از آواها برای انتقال معنی استفاده می کنند پس زبان با آوا آغاز و با معنی ختم می شود.
نشانه های زبانی : در بیان واژه ها هر کداممان به هنگام تلفظ از نظر فیزیکی به نحو قابل ملاحظه ای با آواهای تولیدی دیگران متفاوت خواهد بود. در کلمه رود ، تلفظ یکسان به نظر میرسد اما کلمه رود به نظر زود - دود - روز - رد – راد – روده و ..... تبدیل شود میتوان گفت : (صوت ، پدیده ای فیزیکی است درحالی که دال یا تصور صوتی پدیده ای ذهنی است و به نظام زبان تعلق دارد.)
دال صوت نیست و مدلول چیزی نیست که در جهان خارج از زبان وجود داشته باشد و هر دوپدیده های ذهنی هستند و به نظام زبان تعلق دارند (طرح سوسور)
انواع زبان:
1- زبان فردی: زبانی که فردی است زیرا بر حسب انتخاب های خودمان از جهان خارج شکل گرفته نام برادر من هرفر است این کلمه (هرفر) برای من و شما معنای متفاوتی دارد.
2- زبان اجتماعی: زبانی که برای ایجاد ارتباط به کار می رود مانند من می پرسم که: جا کلیدی ام را گم کرده ام آیا آن را ندیده اید؟ این پرسش برای همه معلوم است.
الگوهای یادگیری زبان
زبان فطریست یا اکتسابی
جدل فطری یا اکتسابی زبان به جدل تاریخی بین تجربه گرایان و عقل گرایان در فلسفه بر می گردد که در روانشناسی بنام رفتار گرایان و فطرت گرایان شناخته می شود.
رفتارگرایان در روانشناسی وارث تجربه گرایان در فلسفه هستند برای رفتار گرایان زبان نیز نوعی رفتار است و مشمول تمامی قوانین شناخته شده برای سایر رفتارهای انسانی مثل تقویت ، پاداش و خاموش و شرطی سازی و ... است .
سرآمد نظریه پردازان رفتار گرایان اسکینر است ، اسکینر در سال 1957 کتابی را بنام رفتار کلامی که مانیفیست رفتاریهای زبان شناس است منتشر کرد.
فطرت گرایان دلایل فوق را رد نمی کنند. منتها معتقدند نظام زبانی پیچیده تر از آن است که کودک بتواند تحت قوانین پاداش ، تقویت و بسادگی در طول زمان اندکی زبان را بیاموزد بنابراین یک دانش ذاتی زبان بایستی در کار باشد.
سرآمد فطرت گرایان در خوره زبانشناسی نوام چامسکی است همان که خواص از او بعنوان یک زبانشناس برجسته و عوام از اوبعنوان یک سیاستمدار آمریکایی یاد می کنند اما او خود را یک فیلسوف عقلگرای دکارتی می نامد. چامسکی در سال 1959 یعنی دو سال پس از کتاب اسکینر کتاب کوچکی تحت عنوان ساختهای نحوی منتشر کرد و با همان کتاب کوچک طوفانی بپا کرد که نه تنها بساط طرز تفکر رفتار گرایان را در هم پیچید بلکه جدلی دوباره بین عقلگرایان و تجربه گرایان بر انگیخت.
چامسکی به ویژگیهایی از زبان می پردازد که رفتار گرایی قادر به تبیین آنها نیستند .
غالباً پدیده هایی را فطری می دانند که دارای ویژگیهای خاصی باشند . از جمله اینکه 1- در تمامی افراد طبیعی وجود دارد2- اکتساب آن به صورت یک شکل و خودکار است .3- تمامی افراد طبیعی در سنین خاصی مراحل مشابهی را پشت سر می گذارند بدون آنکه نیاز به دستورالعملهای خاصی برای اکتساب آن داشته باشند 4- احتمالاً دوره سرنوشت ساز برای کسب موفقیت آمیز آن وجود داشته باشد.5- احتمالاً قابلیت توارث داشته باشد.
و اما پیاژه :
پیاژه در خصوص یادگیری زبان منتقد رفتارگرایان و فطریون یا ذاتی بودن دانش زبانی است . او هوش ناشی از ادراک های حسی ابتدایی در دوره رشد شناختی حسی – حرکتی را برای تشکیل و استواری هسته زبان کافی می داند.
پیاژه به طور مستقیم به زبان آموزی توجه نمی کند و زبان را بعنوان یک پدیده ثانوی در روند عمومی رشد تلقی می کند او هر گونه ویژگی ذاتی یا ارثی را برای فراگیری و رشد زبان انکار می کند وی می گوید کودک تنها پس از آنکه به سطح مناسبی از رشد شناختی رسید بر برخی جنبه های خاص زبان مهارت می یابد و سپس با سیر پیشرفت و هماهنگی میان رشد شناختی ، رشد زبانی همچنان ادامه می یابد تا کودک بر همه جنبه های زبان مهارت کافی داشته باشد.
و اما ویگوتسگی
ویگوتسکی معتقد است کارکردهای ذهنی به دو دسته کارکردهای نخستین ذهنی و عالی ذهنی تقسیم می شود.
کارکردهای نخستین به توانایی های فطری مثل توجه و ادراک و حس کردن گفته می شود و کارکردهای عالی به تفکر و حل مساله اطلاق می شود و رشد یا تحول جریانی است که کارکردهای نخستین طی آن به کارکردهای عالی بدل می شود صد البته این تغییر عمدتا از راه تاثیر فرهنگ و در زمینه تاریخی – اجتماعی پیدا است و رابطه محرک – پاسخ رفتارگرایان در بینش او به رابطه محرک – علامت – پاسخ بدل می شود و زبان بعنوان یک سیستم علامتی در راه انتقال فرهنگ و تاریخ و بعنوان یک ابزار به تسریع و عمق بخشی جریان تحول کمک می کند ویگوتسکی رشد زبان را متاثر از مواجهه عمیق کارکردهای نخستین با فرهنگ و تاریخ اجتماع می داند.
اما تفاوت های مهم پیاژه با ویگوتسکی در خصوص رشد زبان
1- ویگوتسکی عقیده دارد که کودک فعال است اما این تعامل اجتماعی بین کودک و افراد دیگر است که موجب شکل گیری شناخت و فرایندهای شناختی می شود.
اما پیاژه می گوید مهمترین ابزار شناخت خود کودک است کودک یک کاشف فعال است .
2- رشد زبان پایه رشد مهارتهای شناختی است این نظر ویگوتسکی است اما به نظر پیاژه رشد شناختی پایه رشد زبان است . رشد زبان متاثر از رشد عقلانی و ابزارهای روانشناسی است ..
3- ویگوتسکی عقیده دارد که گفتارخود محور در کودک موجب برقراری ارتباط با خودش به منظور هدایت و راهنمایی رفتارهای کودک است و بیانگر یک نوع تفکر بیرونی است و مقدمه ای برای گفتار درونی است به نظر ویگوتسکی گفتار خصوصی کودک را در رشد شناختی کمک می کند و بویژه اینکه کودک وقتی با مسئله سختی روبرو می شود از گفتار بیشتر استفاده می کند.
اما پیاژه معتقد است که گفتار خصوصی بیانگر ناتوانی کودک در اخذ دیدگاه دیگران و ناتوانی در درگیر شدن در ارتباط های متقابل است پیاژه می گوید گفتار خصوصی ارتباطی با گفتار اجتماعی ندارد البته تحقیقات جدید بیشتر مورد نظر ویگوتسکی است تا پیاژه.
شاخه زبان های ایرانی در گروه زبان های هند وایرانی (آریایی) وخانواده زبان های هند واروپایی جای دارد دیگر گروه های این خانواده ژرمنی، یونانی، ایتالیایی، ارمنی، آناتولیایی، آلبانیایی، بالتی، اسلاوی، تخاری و سلتی می باشد باید توجه داشت که نباید واژه آریایی رابرای همه زبان های خانواده هند واروپایی به کاربرد این اشتباه دانشمندان انگلیسی در اوایل سده بیستم بوده است امروزه تنها زبان های هند وایرانی، آریایی نامیده می شوند.
زبان های ایرانی را در سه دوره زمانی بررسی می کنند 1- دوره باستانی(از ورود آریایی ها تا نابودی امپراتوری هخامنشی) 2- دوره میانه(از نابودی هخامنشیان تا آغاز پادشاهی صفاریان) و3- دوره نو که از صفاریان تا امروز.
1- زبان های ایرانی در دوره باستان :
ریشه همه زبان های ایرانی، زبانی به نام ایرانی باستان است از این زبان حتی یک کلمه هم باقی نمانده از زبان ایرانی باستان چهار زبان مستقیما پدید آمده به نام های سکایی، مادی، فارسی باستان و اوستایی
1- زبان سکایی: سکاها قومی آریایی بودن که از هزاره اول پیش از میلاد تا هزاره اول پس از میلاد در سرزمین بزرگی از کناره های دریای سیاه تا مرزهای چین زندگی می کردند از این زبان جز شماری واژه چیزی برجای نمانده ونوشته ای از این زبان به دست نیامده است برخی از واژگان سکایی که باقی مانده : aspa: اسب ،hapta: هفت و... .
2-زبان مادی: زبان قوم ماد بوده که از این زبان نیز جز چند واژه در نوشته های پارسی باستان چیزی باقی نمانده و نوشته ای از این زبان به دست نیامده برخی واژگان باقی مانده : wazarka: بزرگ ، asan: سنگ و... .
3- زبان پارسی باستان: زبان قوم پارس بوده و زبان کتیبه های شاهان هخامنشی است قدیمیترین و مهمترین اثر باز مانده از این زبان کتیبه بیستون است.
4- زبان اوستایی: این زبان زبان یکی از نواحی شرق ایران بوده تنها اثر بجا مانده از این زبان کتاب اوستا است و کهن ترین نوشته ای که از این زبان باقی مانده گاتاهای زرتشت است.
در دوره میانی زبان های ایرانی به سبب شباهت هایی که از نظر دستوری دارند به دو گروه تقسیم شده اند 1- گروه ایرانی میانه شرقی و 2- گروه ایرانی میانه غربی
الف - گروه ایرانی میانه شرقی :
این گروه شامل زبان های بلخی ، سکایی ، سغدی و خوارزمی است.
1- زبان بلخی: زبان قدیم بلخ است و تا سال 1957 اثری از آن در دست نبود تا آن که باستان شناسان فرانسوی توانستند کتیبه ای در سرخ کتل (میان بلخ و بدخشان) به دست آورند پس از آن در کتیبه های دیگری نیز از این زبان به دست آمد از این زبان در وره باستان وجدید اثری به دست نیامده است
2- زبان سکایی : از زبان سکایی در دوره میانه نیز آثار زیادی به دست آمده است به این زبان مهم آریایی تا سده یازدهم میلادی در کاشغر و حوالی آن سخن گفته می شده و پس از آن با هجوم ترکان جای خود را به ترکی داد گویش های پامیری بازمانده های زبان سکایی هستند.
3- زبان سغدی : زبان سرزمین سغد و شهر مهم آن بخارا بوده است از این زبان در دوره باستان اثری در دست نیست اما آثار زیادی از آن در دوره میانه به دست آمده است. زبان سغدی در سده چهارم جای خود را به پارسی داد امروزه زبان یغنابی که در دره یغناب رواج دارد بازمانده این زبان می باشد.
4 - زبان خوارزمی: زبان قدیم خوارزم بوده است که تا زمان مغول در خوارزم رواج داشت و پس از آن جای خود را به زبان ازبکی داد. (خوارزم به احتمال بسیار زیاد خواستگاه نخستین آریایی ها بوده است)
ب – گروه ایرانی میانه غربی :
این گروه زبان پارسی میانه و زبان پهلوی اشکانی را دربر می گیرد.
1- زبان پهلوی اشکانی : از این زبان در دوره باستان اثری باقی نمانده اما از دوره میانه آثار مهمی باقی مانده که مهمترین آنها کتیبه اردوان پنجم در شهر شوش ، کتیبه های پادشاهان نخستین ساسانی و دو کتاب یادگار زریران و درخت آسوریک است
2- زبان پارسی میانه : این زبان دنباله پارسی باستان است و در دوره ساسانی زبان رسمی ایران بوده است به این زبان پهلوی ساسانی هم گفته می شود از این زبان در دوره میانه چهار نوع اثر به چهار الفبای مختلف به جا مانده است کتیبه های شاهان و مردان مهم دوره ساسانی ، زبور پهلوی ، آثار زردشتیان وآثار مانویان .
دوره زبان های ایرانی نو از سال 254 هجری آغاز می شود و در این دوره زبان های گوناگونی رواج یافت که بسیاری همچنان زنده هستند.
1- زبان پشتو : این زبان از زبان های ایرانی شرقی به شمار می رود و امروزه در شمال پاکستان و شرق افغانستان رواج دارد کهن ترین اثر از این زبان به سده شانزدهم میلادی بر می گردد. این زبان دو گویش دارد گویش جنوبی که ((ش)) و ((ژ)) باستانی را حفظ نموده است و گویش شمالی که در آن ((ژ)) به ((غ)) و ((ش)) به خ تبدیل شده است . الفبای این زبان فارسی و واژگان آن زیر نفوذ فارسی ، هندی و عربی است از این زبان در دوران باستان و میانه اثری بر جای نمانده است.
2- زبان های کردی : زبان های کردی از زبان های ایرانی غربی هستند که در کردستان بزرگ ( شامل کردستان ایران ، ترکیه ،عراق ،ارمنستان و سوریه ) و برخی ناحیه های کرد نشین پراکنده مانند شمال خراسان و شمال کابل و... رواج دارند. در ایران و عراق کردی با الفبای فارسی نوشته می شود در ارمنستان با الفبای روسی و در سوریه با الفبای لاتین نوشته می شود. کردی زیر تاثیر واژگانی شدید زبان های فارسی و عربی و اندکی نیز ترکی و روسی قرار گرفته است. از زبان های کردی در دوه های باستان و میانه اثری بر جای نمانده است.(درباره زبان کردی و فرهنگ و تمدن ایرانی قوم ستمدیده ، مقاوم و دلاور کرد مطلبی در دست تهیه دارم که به زودی به این عزیزان تقدیم خواهم کرد)
3- زبان بلوچی: این زبان از زبان های ایرانی غربی است و در بلوچستان بزرگ (گسترده در ایران ، پاکستان و افغانستان) رایج است.
4- زبان آسی : این زبان از زبان های ایرانی شرقی است و بازمانده زبان سکاهای غرب است . این زبان تنها زبان ایرانی جدید است که از زبان فارسی تاثیر نپذیرفته است .
5- زبان فارسی: این زبان دنباله زبان پارسی میانه است که در دوره نو گسترشی شگفت یافت و از عثمانی تا هند و فرارودان گسترش یافت . اما با به قدرت رسیدن صفویه در ایران با این زبان در فرارودان و عثمانی مبارزه شد و با ظهور استعمار انگلیس در هند نیز زبان فارسی تارومار شد و از رواج آن بسیار کاسته شد.
رواج زبان فارسی در هند سبب پدید آمدن زبانی شد که به آن اردو می گویند و زبان رسمی پاکستان است. همچنین زبان دیگری به نام هندوستانی نیز پدید آمد.
شاخه ای از زبان فارسی به نام آذری در دوره اسلامی در آذربایجان رواج داشت که به تدریج به دلیل سلطه دیرپای اقوام ترک نژاد تا اواسط دوره صفویه جای خود را به زبان (ترکی آذری) داد این زبان نو بر مبنای زبان های فارسی و آذری باضافه فر نهاد های دستوری ترکی و مقدار کمی واژگان ترکی پدید آمده است . سهم واژگان ترکی در این زبان با فعل ها و رابطه ها نزدیک به بیست تا سی درصد است و بقیه این زبان را واژگان آذری ، فارسی و عربی تشکیل می دهد. البته گویش آذری همچنان در برخی نقاط آذربایجان به صورت پراکنده رواج دارد.